Dieta dla Kaphy
Jak Kapha powinna odżywiać się na co dzień? Kluczem do równowagi u doszy Kapha jest zmiana starych nawyków jedzeniowych w ten sposób, by przy zachowaniu wysokiej jakości produktów zredukować ilość i częstotliwość ich spożywania.
Ogólne zasady
- Kluczem do równowagi u doszy Kapha jest zmiana starych nawyków jedzeniowych w ten sposób, by przy zachowaniu wysokiej jakości produktów zredukować ilość i częstotliwość ich spożywania
- Potrawy powinny być mało dosolone, ubogie w tłuszcz, bogate w błonnik i lekko ugotowane
- Osoby Kapha mogą bez obaw zrezygnować ze śniadania
- Po jedzeniu spacer jest najlepszym sportem, w przeciwieństwie do snu, który tylko zwiększa doszę Kapha w organizmie
- Zaleca się praktykowanie jednego dnia głodówki w ciągu tygodnia
- Postaraj się, aby jedzenie nie zyskało funkcji emocjonalnego wyładowania lub ucieczki w chwilach, gdy potrzebujesz wsparcia. Doprowadzić to Cię może bardzo szybko do nadwagi, jest to wprost nieuniknione, gdy czekolada zawsze jest pod ręką a lody najbardziej smakują wieczorową porą
- Kapha nasila się wczesnym rankiem, późnym wieczorem i na wiosnę. W tym czasie zwróć szczególną uwagę na swój jadłospis, jednak zrezygnuj ze śniadania i wędrówki przez kuchnię wieczorową porą
- Ostry, lekki, suchy, cierpki (przaśny), gorzki i gorący – to cechy produktów bądź potraw, które działają na Kaphę balansująco. Zwiększ ich udział w swojej diecie - jedz je częściej lub zwiększ ich proporcje w przygotowywanych posiłkach
- Słodki, ciężki, kwaśny, oleisty, słony, zimny – te właściwości produktów wpływają na Kaphę niekorzystnie, gdyż ją potęgują. Te produkty zaleca się zmniejszyć do minimum lub całkowicie wykreślić z jadłospisu
- Kaphie „przysługują” tylko dwa posiłki dziennie – w południe i wczesnym wieczorem. Odstęp czasowy między posiłkami powinien trwać co najmniej 5-6 godzin. Niestety – osoby Kapha muszą przyzwyczaić się, że są na dożywotniej diecieJ Trzymaj się więc zasady: pij wtedy, gdy jesteś spragniony, jedz tylko wtedy, gdy jesteś głodny
- Na pocieszenie: na śniadanie można się delektować sokiem owocowym (bez cukru!) lub herbatą;
Co osoby Kapha mogą jeść?
*produkt można spożywać w niewielkich ilościach
**produkt można spożywać sporadycznie
Zboża: ryż Basmati, amarantus (ugotowany z goździkiem), jęczmień, muesli (ugotowane na wodzie), płatki owsiane, proso (kasza jaglana), kasza kukurydziana, quinoa*, maniok*, otręby pszenne**, chlebek chrupki (z amarantusa, żyta, orkiszu)
Motylkowe: fasolka (biała, czarna, Azuki, Lima, Pinto), groch (łupany, suszony), cieciorka, fasolka Mung, czerwona soczewica, tofu (na ciepło i przyprawione), mleko sojowe (na ciepło i przyprawione), Tur Dal, Chana Dal
Warzywa: karczochy, sałaty i warzywa liściaste, kalafior, chili (zielone), brokuł, cykoria, kapusta pekińska, kapusta, groszek słodki, szparagi, dynia, marchew, buraki , ogórki, fenkuł, czarne oliwki*, pietruszka, szpinak, ziemniaki**, kukurydza, papryka*, por, cebula, rzeżucha, botwinka, pasternak, kalarepa, seler, botwinka, chrzan
Owoce (cierpkie): jabłka, morele, brzoskwinie**, wiśnie, gruszki, figi (suszone), limonki, mango (dojrzałe)*, nektarynki, cytryny*, śliwki, winogrona*, suszone owoce, pigwy, truskawki*, porzeczki, borówka, granaty
Produkty mleczne (nie przetworzone lub jedynie z pasteryzowanego mleka): masło (niesolone)**, maślanka (własnej roboty, rozcieńczona w proporcji 1:4)**, ghee*, jogurt (rozcieńczony 1:4 porcjami wody), mleko krowie (tylko gorące, rozcieńczone i przyprawione), mleko owcze, ser owczy** (świeży i niesolony)
Orzechy i pestki: migdały (namoczone i bez skórki), wiórki kokosowe
Przyprawy: Ajwan (nasiona selera), anyż, asafetyda, bazylia, kozieradka, pieprz Cayanne (przy nadwadze*), koperek, estragon, kardamon, kolendra, kminek,, liść laurowy,, majeranek, mak, gałka muszkatołowa, kurkuma, oregano, papryka, pietruszka, pieprz, ziele angielskie, kminek indyjski, rozmaryn, szafran, szałwia, gorczyca, tymianek, wanilia, cynamon, mięta pieprzowa, imbir
Oleje (tłoczone na zimno, w niewielkich ilościach): olej kukurydziany, ghee, olej słonecznikowy, olej sezamowy, olej z migdałów
„Naturalne słodziki”: miód (od 6-miesięcy), gęste soki owocowe
Jakich produktów osoba Kapha powinna się wystrzegać?
Zboża: pszenica, owies, chleb na zakwasie i na drożdżach, orkisz *, ryż (polerowany), ryż naturalny, ryż na mleku
Warzywa: bakłażan, oliwki zielone i czarne, dynia, ogórki, pomidory, cukinia, pasternak**, słodkie ziemniaki, brukiew
Rośliny motylkowe: fasolka Mung (skiełkowana), fasolka Kidney, soja (groch), sos sojowy, mąka sojowa, mleko sojowe (zimne i nie przyprawione), Urad Dal
Owoce: generalnie wszystkie słodkie, kwaśne i zbytnio soczyste: ananasy, awokado, banany, daktyle, grapefruit, cytryny*, kiwi, rabarbar, winogrona*, papaja, arbuz, pomarańcze, limonki**, kaki, melony
Orzechy: orzeszki ziemne, orzech laskowy, pistacje, orzeszki para, cedrowe, nerkowce, orzechy włoskie, orzech kokosu (świeży), sezam i produkty z sezamu
Oleje (generalnie oleje rafinowane): olej z awokado, olej kokosowy, z orzecha włoskiego, olej lniany, olej sojowy, olej z oliwek*
Mleczne: żółte sery, lody, jogurty, kwaśna śmietana, śmietanka słodka, zsiadłe mleko, maślanka (ze sklepu), panir (ser własnej roboty), masło (słone)
Przyprawy: tamarynda, chili, sól
Cukry: biały cukier rafinowany, cukier owocowy (fruktoza), miód (jeśli młodszy niż 6 miesięcy), Jaggery, Gur, syrop klonowy
Jeśli Kapha je poza domem...
- Jeśli masz wybór, zamów dwie porcje surówki, zamiast pierwszego dania, czyli zupy.
- Unikaj zimnych napojów, lepiej poproś o ciepłą lub gorącą wodę.
- Jeśli chcesz być konsekwentny w swojej diecie, a ktoś ci zaproponuje kuszące ciastko, uratować cię może… ból zęba. Z taką wymówką na pewno wygrasz!
Słownik nieznanych produktów
Urad Dal: fasolka Urad, czarna, małej wielkości, podobna kształtem do soczewicy; polerowana i w połówkach nazywana jest Urad Dalem. Można ją kupić, podobnie jak i inne fasolki, w sklepach hinduskich.
Tur Dal: pożywna fasolka, o żółtawym kolorze, w sprzedaży powleczona warstwą oleju, która służy jako naturalny środek konserwujący, można go zmyć pod gorącą wodą.
Gur: zagęszczony sok rozmaitych gatunków palm. Ponieważ nie jest on fabrycznie przetworzony, zawiera wszystkie zdrowe związki budulcowe palmy.
Jaggery: zagęszczony sok z trzciny cukrowej. Zawiera wszystkie związki odżywcze trzciny cukrowej jak białko, węglowodany, związki mineralne. Zaliczany jest do dobrych źródeł prowitaminy A, bogaty również w kompleks witaminy B. W kuchni zyskuje dodatkowy plus dzięki temu, gdyż w przeciwieństwie do naturalnego słodziku jakim jest miód, jagerry można używać do gotowania i pieczenia.
Ghee: czysty tłuszcz uzyskiwany z masła poprzez długi proces gotowania masła. Nadaje się wyśmienicie jako tłuszcz do gotowania, prażenia, smażenia; w medycynie ayurvedyjskiej zyskał również status leku.
Panir: ser własnej roboty ze świeżego krowiego mleka. Ze wszystkich rodzajów serów jest on najbardziej lekkostrawny.
Chana Dal: to połówki grochu Kala Chana, czyli małej indyjskiej cieciorki.
Dal: tym mianem w Indiach nazywana jest ususzona fasolka, soczewica bądź inne rodzaje grochu. Kuchnia ayurvedyjska bardzo ceni sobie ich walory pokarmowe, gdyż zarówno budują jak i oczyszczają organizm.