Test prakriti i vikriti

Znając proporcje dosh określających naszą konstytucję, warto dodatkowo przyjrzeć się punktacji w poszczególnych podrozdziałach testu, aby określić, która z dosh dominuje w ciele fizycznym, a która na planie psychicznym (czyli w ciele mentalnym).

Test prakriti i vikriti

Część 1: Prakriti

Vata

Pitta

Kapha

Psychika (w zrównoważonym stanie)

kreatywny, innowacyjny
chętnie się angażuje, pełen energii
spokojny, zrównoważony, rzadko wpada w gniew
komunikatywny, rozmowny
samodzielny, zorganizowany
lojalny, wierny
lubi dużo mówić a mniej słuchać
z poczuciem humoru, dowcipny
konsekwentny, wytrwały
pogodny, entuzjastyczny
inteligentny, chłonny umysł
chętnie wspiera w działaniu, współczujący
pełen werwy
bystry, wnikliwy
zadowolony, mało wymagający od życia
umysł jasny, giętki, rzutki
posiada silną wolę, forsuje własne pomysły
cierpliwy, spieszy się powoli
często zmienny w nastroju
lubi wyzwania
rozważny, gruntownie analizuje
ruchliwy, aktywny
zdeterminowany, działa by osiągać sukces
wytrzymały, niezawodny, godny zaufania
lubi podróże
działa według pewnej metody
praktyczny, oszczędny
otwarty, ciekawy
lubi zasady i dotrzymuje obietnic
chętnie słucha, pozwala innym mówić
chętnie poznaje nowych ludzi
wynalazczy, analityczny
lubi komfort, bezpieczeństwo i rutynę
ma silnie rozwiniętą intuicję
lubi konkrety, odnosi się do rzeczywistości
tolerancyjny, wybaczający, nie chowa urazy
wrażliwy
charyzmatyczny
łagodny, uprzejmy

Uczucia/nastroje

ma wiele obaw, szybko się niepokoi
skłonny do wybuchów gniewu
popada w melancholię i nostalgię
nerwowy, szybko się denerwuje
szybko się złości
często się smuci
niepewny, zmieszany
często pała zazdrością i nienawiścią
lubi użalać się nad sobą
cierpi na częste zmiany nastrojów
nastrój raczej stały, z tendencją do wybuchowych reakcji
nastrój bardzo stały i zrównoważony

Zdolność przyswajania informacji

uczy się szybko
uczy się selektywnie
uczy się powoli
średnia pamięć krótkotrwała
dobra pamięć krótkotrwała
bardzo dobra pamięć krótkotrwała
słaba pamięć długotrwała
selektywna pamięć długotrwała
dobra pamięć długotrwała
wyostrzona pamięć dźwiękowa
wyostrzona pamięć optyczna
wyostrzona pamięć sensytywna

Sposób mówienia

płynnie, szybko
dobitnie, ekspresyjnie, przekonywująco
wolno, rozważnie, z dystansem
rozmowny, elokwentny
dobry mówca
mówi mało, ale zdecydowanie
mówi niekiedy chaotycznie i traci wątek
lubi krytykować i argumentować
referuje spokojnie i przejrzyście

Przekonania

liberalne aż do zmiennych
ustalone aż do fanatycznych
stałe aż do konserwatywnych

Pieniądze

najczęściej ma mało pieniędzy
wydaje pieniądze dla luksusu
oszczędza, zamożny
szybko się bogaci lecz szybko też trwoni majątek na niepotrzebne rzeczy
gotowy jest do ryzykownych przedsięwzięć
wydaje pieniądze jeśli to jest konieczne i gdy potrzebuje tego rodzina

Hobby

Podróże, towarzyskie imprezy
sport (również związany z rywalizacją)
przyroda, ogrodnictwo
Aktorstwo, kino
zdobywanie wiedzy, filozofia
sztuka piękna, sztuka i antyki
Czytanie, taniec
planowanie, badanie, organizowanie
kolekcjonowanie, śpiewanie, gotowanie

Budowa ciała i sposób poruszania się

wątłe, „kruche” ciało
średnia postura
masywna, silna postura
szczupły aż do chudzielca
szczupły aż do atletycznej budowy
dobre proporcje ciała aż do nadwagi
bardzo wysoki lub bardzo niski
wysportowany, z temperamentem
o grubych kościach
zwinny, ruchliwy, gibki
zdecydowany krok
powolne ruchy z gracją
dobre poczucie rytmu
stawy miękkie, giętkie
mocne, stabilne, wytrzymałe ciało
delikatne stawy
dynamiczne ciało o dobrej ciepłocie
silne, giętkie stawy

Skóra

delikatna, cienka, wrażliwa, zimna
ciepła, elastyczna
mocna, gruba, elastyczna, zimna
widoczne żyły
piegi
żyły prawie niewidoczne
brązowawa cera
cera jasna, z częstymi czerwonymi wypiekami
jasna, blada, biała
poci się niewiele, bez zapachu
poci się silnie o kwaśnym zapachu
zimny pot,o słodkawym zapachu, przy wysiłku
lubi wilgotne ciepło (sauny parowe) i kremowanie
lubi zimne prysznice i pływanie w zimnej wodzie
lubi suche nacierania i suche ciepło (sucha sauna)

Twarz

wąska, z zapadniętymi policzkami
ostre rysy twarzy
okrągła twarz o miękkich rysach
hakowaty, krzywy, wąski nos
wyróżniający się prosty nos
mięsisty duży nos
wąskie delikatne usta
czerwone usta
duże pełne usta

Włosy

czarne i kolory pośrednie (np. popielaty blond)
jasne lub rude
jasne lub ciemne
rzadkie
wcześnie siwieją lub wypadają
kędzierzawe, z lokami
suche, matowe
proste, cienkie i miękkie
lśniące, lekko tłuste
delikatne i słabe
jedwabiście lśniące
gęste, mocne

Oczy

małe
średniej wielkości
przyciągająco duże, ”oczy jelenia”
ciemny kolor, szare, czarne
zielone, kolory miedzi
niebieskie, ciemno brązowe
suche
świecące, ruchliwe
spokojne
delikatne rzęsy i brwi
jasne rzęsy i brwi
bujne rzęsy i brwi
„niespokojne”, żywe spojrzenie
przeszywający wzrok
życzliwe, przyjacielskie, łagodne spojrzenie

Zęby

małe lub wąskie i długie
średniej wielkości
duże, silne, dobrze zbudowane
nieregularne
szpiczasto zakończone
odporne na próchnicę
podatne na próchnicę
biało-żółtawe
białe
perłowo świecące
mocno czerwone dziąsła
białawe dziąsła

Dłonie

zimne, wiotkie, delikatne, popękane
ciepłe, ładnie zbudowane
duże, silne, wilgotne, niekształtne
łamliwe, suche paznokcie
miękkie, różowe paznokcie
grube, mocne paznokcie

Apetyt/łaknienie

raczej niewielki aż do zmiennego
zawsze silne, je i pije często i dużo
umiarkowany, pije mało
nieregularny
bardzo dobre trawienie
dobrze znosi głodówkę
tendencja do zaparć i gazów
je oczami
cieszy się zapachem i smakiem potraw

Ulubione jedzenie

słodkie, kwaśne, słone
słodkie, gorzkie, cierpkie
ostre, gorzkie, cierpkie
ciepłe posiłki i napoje
zimne posiłki i napoje
ciepłe posiłki i napoje

Wypróżnianie

raczej suche
miękkie, oleiste, luźne, obfite
oleiste, ciężkie, twarde
regularny stolec
mocny stolec
regularny, dobrze uformowany

Biorytmy

najlepsze wczesnym rankiem i popołudniu, jesienią i zimą
najlepsze w południe i o północy, w lecie
najlepsze przedpołudniem i wczesnym wieczorem, na koniec zimy i wiosną

Sen

potrzebuje mniej niż 6 godzin
potrzebuje 6 do 8 godzin
potrzebuje więcej niż 8 godzin
lekki, ale orzeźwiający
regenerujący, głęboki
głęboki, dający odpoczynek
sny:o lataniu, podróżach, pełne fantazji
śni dużo, sny pełne barw i namiętności
śni niewiele, sny są romantyczne, o przyrodzie

Zmysły

dobry zmysł orientacji
dobry zmysł postrzegania i odczuwania
dobry zmysł smaku i powonienia
wyostrzony zmysł dotyku
dobre wyczucie barw
dobre wyczucie kształtów
dobre wyczucie proporcji i detali
znakomita zdolność odróżniania
dobrze rozwinięty zmysł dla struktur, porządku i spraw istotnych
Pokaż wynik
   

Część 2: Vikriti

Vata

Pitta

Kapha

Psychika

strachliwy, nadwrażliwy
mało tolerancyjny
ociężały i powolny
zmienny
dąży do perfekcji
ciężko przychodzi refleksja i zastanowienie
niespokojny, nerwowy
krytykuje i narzeka
uparty i nieustępliwy
czuje się pod presją czasu
zbyt ambitny
przywiązany do przeszłości
brak koncentracji, nie kontroluje myśli
przecenia swoje siły, pracoholik
letargiczny
niepewny, niezdecydowany
ocenia patrząc na zysk
nie potrafi zmusić się do wysiłku
zapominalski
pobudliwy
melancholijny
nie potrafi przyjąć czegoś nowego
niecierpliwy
zazdrosny
pełen obaw, bojaźliwy
łatwo unosi się gniewem
sentymentalny
zmienne nastroje
emocjonalny
przywiązany do luksusu i komfortu
niestały, bez orientacji
dominujący
gromadzi dobra materialne
dużo zaczyna, niczego nie kończy
lubi brawurę i ryzyko
niechętnie zostawia swoje stałe miejsce

Sposób mówienia

tendencja do jąkania się
tendencja do bycia ostrym i głośnym
powolny, ospały
odchodzi od tematu, gubi się
prowokacyjny, sarkastyczny
mówienie sprawia trudność
mówi za dużo
przekonywujący
małomówny, zamknięty

Budowa i ruchy ciała, regulacja ciepła

niedowaga lub nadwaga przy kruchej budowie ciała
stabilna waga
nadwaga, otyłość
sztywny, spięty
zaczerwieniony nos
nie lubi się ruszać
niespokojny, w ciągłym pośpiechu
rozgrzana głowa
ciężko oddycha
zgrzybiały, niezręczny
często jest mu za gorąco
ciężko go skłonić do fizycznego wysiłku
tendencja do artrozy
tendencja do stanów zapalnych
tendencja do zastoju limfy i opuchlizn
zimne dłonie i stopy
szybko i intensywnie się poci
szybko się wyziębia

Skóra

sucha, popękana, spierzchnięta
rozpalona, podrażniona, wrażliwa na słońce
gruba, tłusta, łuszczy się
podobna do pergaminu, cienka
ze skłonnością do reakcji alergicznych
zimna, wilgotna, blada
ciemne, brązowe plamy
czerwone znamiona
białe plamy

Dłonie

suche, popękane, pomarszczone
ciepłe
zimne, wilgotne, ciężkie
obgryza paznokcie
dobrze ukrwione
zgrubiałe paznokcie
łamliwe paznokcie z bruzdami
tendencja do stanów zapalnych paznokcia
biały nalot, kropki

Włosy

suche, rozdwajają się
przedwcześnie siwieją
przetłuszczają się, tendencja do łupieżu
rzadkie
powstają zakola
sztywne
bez połysku
przedwcześnie wypadają
matowe

Oczy

suche, uczucie piasku w oczach
stany zapalne spojówek, zachodzą krwią
opuchnięte
szybko mrugają, nerwowy trik
wrażliwe na światło
lekko łzawią
podkrążone
pieką
smugi przed oczami
zatroskane, wymijające spojrzenie
przeszywające, ostre spojrzenie
melancholijny wzrok

Usta

suche, popękane
z tendencją do opryszczki i stanów zapalnych
spuchnięte

Zęby

bardzo podatne na próchnicę, brązowe
lekko żółte
gromadzi się kamień nazębny
wrażliwe na zimno i ciepło
często krwawią dziąsła
narośla na dziąsłach
zanik dziąseł
stany zapalne dziąseł
białe plamy

Apetyt/łaknienie

zmienny apetyt
niezaspokojony głód i nieugaszone pragnienie
brak apetytu
je nieregularnie
wilczy apetyt
je za dużo, za często, zbyt ciężkie potrawy
je za dużo lub za mało
przejada się
łatwo przybiera na wadze a ciężej ją zrzuca
zapomina pić
podatny na środki stymulujące (alkohol itp.)
za dużo pije pożywnych płynów
za dużo pije pożywnych płynów
rozdrażniony gdy nie zje jednego posiłku
senny po jedzeniu

Nie lubiane potrawy

gorzkie, ostre, cierpkie
nie znosi mocno przyprawionych potraw
tłuste potrawy i produkty mleczne

Wydalanie

twarde i suche
płynny stolec
stolec tłusty, ze śluzem
wzdęcia, zaparcia, nieregularny stolec
biegunki
słaba przemiana materii

Wrażliwy na

zmiany pogody, wiatr, zimno, suchość
gorącą pogodę, upały, saunę
wilgotną i zimną pogodę

Sen

lekki, przerywany
nocne pocenie się
śpi długo
problemy z zasypianiem
zaburzenia snu około północy
zmęczony w ciągu dnia
sny: niespokojne, pełne strachu, spadanie z góry, bycie ściganym
sny: o ogniu, wojnie, walce
bez snów, lub ciężkie depresyjne sny

Zmysły

zła orientacja, gubi ogólne spojrzenie
wrażliwy na oślepiające światło
zmniejszony zmysł powonienia i smaku
nadwrażliwy na wszystkie bodźce, przede wszystkim dźwięki i dotyk
subiektywny odbiór bodźców
tendencja do objadania się
wrażliwy na ból
wybiera krzykliwe i jaskrawe kolory
niewymagający smacznych potraw

Tendencje do chorób

każdy rodzaj bólu
pulsowanie, kołatanie
ból tępy i ciężki
dolegliwości psychiczne
stany zapalne
nadwaga
bezsenność, nerwowość, obawy
żółtaczka
zmęczenie
migrena
stany zapalne stawów
gromadzenie toksyn
astma
choroby skórne
cukrzyca
bóle pleców, sztywność
nieżyt żołądka
wilgotna astma
wyczerpanie
brzydki zapach ciała
chroniczne przeziębienia
zaburzenia rytmu serca
trądzik
depresja, letarg
skurcze
wrzody żołądka i dwunastnicy
kaszel
kamienie w nerkach
zgaga
reumatyzm z obrzękiem stawów
zaburzenia aparatu ruchowego
choroby związane z „zepsutą” krwią
zaburzenia funkcjonowania nerek
nadciśnienie lub niedociśnienie
problemy ze wzrokiem
zatłuszczenie ogranów
zaparcia, wzdęcia
gorączka
śluz w klatce piersiowej, gardle i głowie (zatoki)
Pokaż wynik
   


Jak interpretować wyniki testu?
Zanim zajmiemy się oceną i porównaniem danych liczbowych – kilka praktycznych rad:

  • sesję testową dotyczącą pierwszej części powtórz nawet kilka razy – wyniki mogą różnić się w zależności od naszego nastroju i okoliczności towarzyszących nam danego dnia. Wskazane jest, aby test wykonać powtórnie po kilku dniach, tak aby zdystansować się do wyniku z ostatniej próby. Konieczna – wręcz nieodzowna jest wrodzona doza obiektywizmu. W razie potrzeby skorzystaj z pomocy osób bliskich i zaufanych, które posiadają obiektywne podejście do naszego wyglądu, zachowań i zwyczajów. Wypełniając ten test, starajmy się mieć na uwadze to, że wybierane odpowiedzi powinny dotyczyć bardziej ogólnego spojrzenia nas samych w przeciągu kilku-kilkunastu lat, tak aby uchwycić pewne cechy będące stałą częścią naszej natury.
  • test numer 2 wykonujemy wtedy, gdy chcemy „zbadać” naszą aktualną kondycję psychiczną i fizyczną. W tym teście idealnie byłoby, gdyby wyniki w każdej z dosh uzyskać jak najniższe. Zauważmy, że niemal każdy z proponowanych wyborów odpowiedzi sugeruje jakiegoś rodzaju zaburzenia zdrowotne. Są one sygnałami, że któraś z dosh doprowadziła nasze ciało do niepożądanego stanu nierównowagi. Dysharmonię w organizmie mogą wywołać różnego rodzaju czynniki zewnętrzne, wpływające na nas nieustannie i posiadające również właściwości jakiejś doshy – jest to: dieta, pogoda, pora dnia, rodzaj pracy i zajęć, inne osoby, z którymi łączą nas różne relacje. Dlatego więc chcąc znaleźć przyczynę zachwiania równowagi w naszym organizmie należy uwzględnić bardzo wiele aspektów naszego życia. Test nr 2 ma na celu uchwycić ten rodzaj doshy, który najbardziej nam w chwili obecnej „dokucza”.
  • pamiętajmy jednak, że każdy test ma swoje ograniczenia i posiada pewną tolerancję błędu – do jego wyników należy więc podchodzić z pewnym dystansem. Bardziej wiarygodny obraz naszej natury lub obecnego stanu zdrowia może udzielić nam jedynie wykwalifikowany lekarz lub terapeuta ayurvedy, badający bezpośrednio nasze ciało – puls, język, oczy, zapach ciała, oraz mający możliwość przeprowadzenia z nami szczegółowego wywiadu.

Jak zinterpretować wyniki testu nr 1?

opcja A: jeśli u danej osoby znajdujemy ok. 50% lub więcej danej doshy, wówczas mówimy o czystej konstytucji. Np. pitta 50%, vata i kapha po ok. 25% uzyskanych wyników testu daje czystą konstytucję pitta. W tej opcji możliwe jest zatem określenie swojej konstytucji jako:

  • vata
  • pitta
  • kapha

opcja B: jednak w większości przypadków odnajdujemy się w podwójnych doshach, czyli jednocześnie występują w naszym ciele silnie nacechowane dwie doshe, trzecia zaś będzie reprezentowana w relatywnie skromnej mierze. Matematycznie będzie to np. po około 40% dla pitta i kapha, ok. 20% dla vata. W tym przypadku osoba posiada więc konstytucję pitta-kapha. Jeśli liczbowo więcej jest cechy kapha niż pitta, wówczas kolejność jest odwrotna i mówimy o konstytucji kapha-pitta.

W podobny sposób możemy określić pozostałe możliwe konstytucje:

vata-kapha (lub kapha-vata, jeśli cechy kapha jest więcej niż vata);

vata-pitta (lub pitta-vata, jeśli cechy pitta jest więcej niż vata)

Znając proporcje dosh określających naszą konstytucję, warto dodatkowo przyjrzeć się punktacji w poszczególnych podrozdziałach testu, aby określić, która z dosh dominuje w ciele fizycznym, a która na planie psychicznym (czyli w ciele mentalnym). Niekiedy bywa tak, że osoba o konstytucji np. pitta-vata, przejawia doshę pitta w ciele fizycznym, zaś jej umysł jest bardziej nacechowany doshą vata.

opcja C: literatura ayurwedyjska podaje, iż istnieje również konstytucja zwana sama-dosha, czyli osoba o takiej konstytucji wykazuje w równej mierze jednocześnie cechy wszystkich trzech dosh (które są wobec siebie różne i sobie często sprzeczne). Według przekazów jest to kombinacja dosh rzadka. Zatem aby rozwiać swoje podejrzenia o posiadanie takiej konstytucji radzimy udać się do doświadczonego lekarza ayuwedy, który rozwieje nasze wątpliwości co do ustaleń pozyskanych jedynie na bazie testu.

Posiadając wiedzę na temat naszej konstytucji, możemy w odpowiedni sposób zadbać o nasze zdrowie. Wiadomo bowiem – a takie jest podstawowe założenie filozofii ayurvedy – że każdy człowiek z uwagi na swoją wyjątkowość i specyficzną dla siebie naturę posiada odmienne wymagania co do utrzymania swojego organizmu w pełni zdrowia. Dlatego zalecany jadłospis i tryb życia dla każdej z konstytucji jest inny, a ayurvedyści mówią wręcz, że to co jest lekarstwem dla jednej osoby może być trucizną dla drugiej. Chodzi tutaj o to, żeby tak dobierać składniki odżywcze (które również mają właściwości trzech dosh w różnych proporcjach), aby nie zakłócać równowagi istniejącej w naszej konstytucji. Jeśli więc jesteśmy czystą konstytucją vata, należy dobierać produkty spożywcze, które tej doshy będą miały jak najmniej. Rządzi tutaj prosta reguła, będąca głównym filarem filozofii ayurvedy: podobne nasila podobne, przeciwności się zaś równoważą. Konstytucja vata o zimnej i suchej naturze wg tej zasady powinna więc unikać produktów, które mają podobne właściwości (suche i zimne). Dokładny spis poszczególnych produktów dla każdej z konstytucji znajduje się przy artykule „Dla każdego coś innego – jak odżywiać się według zasad ayurvedy?” Jeśli należysz do osób, które odnalazły się w jednej doshy, łatwiej Ci będzie radzić sobie z doborem diety niż osobom o podwójnej konstytucji, gdyż one muszą balansować pomiędzy zaleceniami dla jednej i drugiej doshy stanowiącej ich konstytucję (czyli osoba o konstytucji pitta-vata bierze pod uwagę wskazówki dotyczące zarówno doshy pitta i vata).

Jak zinterpretować wyniki testu nr 2?
Test Vikriti sygnalizuje stan nierównowagi dosh w naszym organizmie obecny w ostatnim czasie lub danym dniu. Może być tak, że przez nieodpowiednią dietę „bogatą” w pewną doshę doprowadzamy do tego, że doskwierają nam pewne bolączki, związane z dominacją tej doshy w organizmie. Należy więc ją zredukować, przyjmując produkty żywnościowe o odmiennych właściwościach od tej doshy, która w danym momencie negatywnie wpływa na nasze ciało dając objawy pewnych dolegliwości. Przyjmijmy, że są to dolegliwości związane z nadmiarem doshy kapha w organizmie, czyli ktoś cierpi na nadwagę, zmęczenie, ma opuchnięte nogi i tłustą cerę – wówczas wskazane jest, aby w pierwszej kolejności zastosował dietę dla osób o konstytucji kapha, tak aby tę doshę zrównoważyć, a tym samym polepszyć swój stan zdrowia. Być może wcale ta osoba nie jest „z urodzenia” konstytucją kapha – zwykle była szczupła i pełna energii – a jedynie przez błędy żywieniowe (spożywanie w nadmiarze produktów mających cechy doshy kapha – ciężkie, zimne, wilgotne, tłuste, słodkie, słone i kwaśne) lub nieodpowiedni styl życia (brak aktywności fizycznej) nabrała z czasem doshy kapha, która zdominowała inne doshe i zaważyła o obecnym stanie zdrowia. Mogło być i tak, że w swojej konstytucji – czyli z natury – osoba ta przejawiała dominację doshy kapha (jest np. konstytucją pitta-kapha), ale odżywiając się i prowadzając pasywny styl życia doprowadziła do nasilenia tej doshy, co poskutkowało pojawieniem się pewnego dyskomfortu w organizmie.

Bardzo ważną wskazówką w ocenie swoich wyników testu, jak i w dalszych poczynaniach odnośnie stosowania diety i praktykowania pewnego stylu życia może być zrozumienie zasady, że filozofia ayurvedy wprawdzie daje nam zalecenia, które można określić jako stałe, jednak otaczający nas świat zewnętrzny jest czymś zmiennym i mało stabilnym, my zaś wciąż znajdujemy się pod wpływem tego zmiennego świata zewnętrznego. Świat zewnętrzny również nosi cechy pewnych energii - stąd wypływa kolejna ayurvedyjska mądrość – obserwuj swoje ciało fizyczne i mentalne, jak i to, co ma na nas oddziaływuje. A oddziaływuje na nas wszystko dookoła – to, co wkładamy do ust; to, co przesuwa nam się przed oczami; to, co wdziera nam się do uszu; to, co odczuwamy na skórze – nieustannie nasze zmysły mają kontakt z bodźcami, na które rzadko pozostają obojętne. Warto więc przy tym pamiętać, że dieta i tryb życia, które służyły nam przez dłuższy czas, w tej chwili nie zdają egzaminu, a wręcz nam szkodzą. Trzeba więc na podstawie własnej refleksji odnaleźć czynnik zaburzający równowagę w organizmie, dostosować odpowiedni jadłospis, a niekiedy zmienić swoje nawyki i przyzwyczajenia.