Ama - przyczyną chorób

W ajurwedzie pojęciem ama nazwane są toksyny, które powstają w przewodzie pokarmowym, w wątrobie lub tkankach ciała, gdy nasze trawienie zawodzi lub okazuje się niedostatecznie silne.

Dosłownie ama znaczy „niedojrzały”, „nieugotowany”, „niestrawiony”. Ama poprzez układ krwionośny krąży w całym organizmie i odkłada się w komórkach, osłabiając tkanki i w ten sposób przyczynia się o powstawania chorób.

Ama jest korzeniem większości chronicznych schorzeń, choćby takich jak przewlekłe przeziębienie, astma, zwyrodnienie stawów, osłabiony układ odpornościowy, które to z kolei prowadzą do alergii, kataru siennego, a nawet do nowotworu. Symptomy takie jak obłożony nalotem język, nieprzyjemny „zapach” z ust (jak i całego ciała), zaparcia, nadpobudliwość –  sygnalizują, że w organizmie nagromadziła się ama.

Ujmując szerzej pojęcie amy okazuje się, że powstaje ona również na podłożu  psychicznym, jako skutek „nieprzetrawionych” uczuć, obciążeń emocjonalnych i nierozwiązanych konfliktów.  Podobnie jak w procesie trawienia powstają „trujące substancje”- tak i w systemie nerwowym ma miejsce zbliżone zjawisko.   

Ama ma do tego stopnia kluczowe znaczenie w leczeniu chorób, że medycyna ajurwedy zaleca rozpoczęcie jakiejkolwiek terapii właśnie od redukcji amy. Generalnie ama powstaje w wyniku naszych zaniedbań lub pewnych tendencji, jakie powielamy w sposobie odżywiania lub stylu życia. Jako główne źródło amy należy wymienić zbyt obfite lub zbyt częste posiłki, „podjadanie” między posiłkami, jak również czytanie i oglądanie telewizji podczas spożywania posiłków. Niekorzystnie działa również przyjmowanie posiłków późnym wieczorem lub w nocy, pożywienie nieświeże lub takie, które zostało przyrządzone w niewłaściwy sposób (nieodpowiednia kombinacja produktów), zbyt suche lub zbyt zimne potrawy (np. lody), alkohol, papierosy i inne używki, mięso, jaja, nieregularne spożywanie posiłków, powstrzymywanie fizjologicznych potrzeb ciała, stres i intensywne emocje.

Według ajurwedy odstęp pomiędzy przyjmowaniem kolejnych posiłków powinien wynosić 4 albo nawet 6 godzin (po małym i lekkim posiłku bez produktów zbożowych, np. po owocach – przynajmniej 2 godziny). Gdy skrócimy ten czas i zjemy coś zanim poprzedni posiłek zostanie całkowicie strawiony, te niestrawione resztki pokarmu przekształcają się w żołądku i przewodzie pokarmowym w amę.

Jedną z metod redukcji amy jest stosowana w praktyce ajurwedy kuracja o nazwie Pancha Karma pod opieką specjalisty-terapeuty. Nieco prostszą metodą, którą możemy stosować na co dzień jest np. regularne picie gorącej wody (nisko-zmineralizowanej), którą gotujemy przez ok. 10-15 minut (woda podczas gotowania nabiera lekko słodkiego smaku). Taką wodę pijemy małymi łykami, 2-3 łyki co pół lub co godzinę (wodę można przechowywać w termosie).

Inną metodą jest post (nieprzyjmowanie żadnych pokarmów, dopuszczalne tylko picie wody) przy czym należy podczas tej terapii uwzględnić indywidualną konstytucję ciała. Osoby Vata mogą pościć maksymalnie jeden dzień, osoby o konstytucji Pitta mogą nie przyjmować pokarmów do 3 dni, zaś osoby Kapha – jeszcze dłużej. Na przeprowadzenie takiej kuracji możemy ustalić np. 2 dni w ciągu miesiąca należy jednak pamiętać o dostatecznym piciu wody. Jako odpowiednie dni na post ajurweda przyjmuje każdy jedenasty dzień po nowiu i pełni księżyca (tzw. ekadashi).

Aby zapobiec powstawaniu ama w organiźmie  nie przejadaj się, dokładnie żuj pokarm. Prostym sposobem poprawienia skuteczności trawienia i tym samym zmniejszenia ama  jest rozpoczynanie posiłków od szczypty marynowanego imbiru. Aby go otrzymać zetrzyj niewielką ilość świeżego korzenia imbiru. Dodaj do niego kilka kropli soku z cytryny i szczyptę soli. Kilka minut przed posiłkiem zjedz szczyptę lub dwie tej ostrej mikstury aby pobudzić wydzielanie soków trawiennych.