Subtelne energie mentalne
Pięć podstawowych pierwiastków – ziemia, woda, ogień, powietrze, eter – przeplatają się i tworzą świat materialny. W różnych proporcjach wpływają na fizyczny obraz każdego człowieka, a nawet zwierząt i roślin, który znany jest jako kombinacje dosh (vata, pitta, kapha).
Na poziomie mentalnym oprócz tych dosh znajdujemy w ajurwedzie opis trzech bardziej subtelnych energii materialnych, które znane są jako guny. Są one podstawą dla zobrazowania cech temperamentu danej osoby jak i zróżnicowania jej indywidualnych predyspozycji psychicznych i moralnych. Są to sattva, rajas i tamas.
Sattva
Sattva wyraża czystość, jasność, cnotę i prawdę. Tę energię można uznać za pozytywny i budujący element w przyrodzie. Najczęściej przejawia się jako pragnienie, aby się rozwijać i osiągać pełnię własnych możliwości. Osoby z dominującymi cechami sattvy chętnie się dzielą i dają, są mądrzy, tolerancyjni, stabilni emocjonalnie, kochający, wyrozumiali i współczujący wobec wszelkiego stworzenia. Osoby te dążą do posiadania zdrowego ciała, zaś ich zachowanie i świadomość jest bardzo czysta. Sattva wyraża się w chęci, aby nasze życie ukształtować doskonale, harmonijnie, pięknie i zdrowo.
Rajas
Kiedy zaczyna dominować rajas, człowiek staje się aktywny ponad miarę, skoncentrowany na sobie i chce osiągać sukcesy. Osoby z dominującym temperamentem rajas zainteresowane są dobrobytem, władzą, prestiżem, pozycją i biznesem. Chcą cieszyć się przyjemnościami tego świata i jeśli trzeba je zdobyć – ciężko na nie pracują. Nagromadzone wewnętrzne napięcie często rozładowuje się w zmiennych nastrojach, braku tolerancji, agresywności, złości, może też doprowadzić do despotyzmu, dumy, zazdrości oraz fizycznego przeforsowania.
Tamas
Osobom zdominowanym cechą tamas najczęściej brakuje poczucia tego, co jest dla nich dobre a co złe, słabo odczuwają też potrzebę, by utrzymać w dobrej kondycji swoje ciało i umysł. Są apatyczni, ospali, leniwi, bezradni i tępi. Nie są w stanie prawidłowo oceniać swojej sytuacji. Zasadniczo mają niewiele szacunku dla innych i nawet są zdolni, aby innych krzywdzić. Często uciekają w nadmierny sen, odżywiają się małowartościowymi lub bezwartościowymi produktami, i niejednokrotnie prowadzą destruktywny styl życia. Prawie wszystkie ich czynności życiowe skupiają się na zaspokajaniu jedynie własnych potrzeb.
Przeczytaj również
Określ swoje prakriti
Dosłownie „prakriti” znaczy „stworzenie”. W odniesieniu do człowieka jest ono już określone w chwili poczęcia i oznacza indywidualną naturę żywej istoty. Innymi słowy pod tym pojęciem kryje się jedyna w swoim rodzaju kombinacja cech, która charakteryzuje każdą osobę jako niepowtarzalną indywidualność.
